نقش تستسترون در سلامت مردان چیست و به هم خوردن تعادل آن، چه تاثیری دارد؟

تستسترون هورمون جنسی مرد است که قدرت باروری، توده عضلانی و گلبول‌های قرمز را تنظیم می‌کند. فواید تستسترون زیاد است. وقتی سطح تستسترون پایین باشد، به مشکلاتی مانند ناباروری منجر می‌شود. با این وجود افراد با استفاده از روش‌هایی میزان آن را تقویت می‌کنند. مطالعات حاکی از آن است که تعداد نسخه‌های مکمل تستسترون از سال ۲۰۱۲ به بعد پنج برابر شده‌است. در این مقاله به بررسی نقش تستسترون و مضرات کمبود آن می‌پردازیم.

تستسترون هورمون جنسی مرد است که قدرت باروری، توده عضلانی و گلبول‌های قرمز را تنظیم می‌کند. فواید تستسترون زیاد است. وقتی سطح تستسترون پایین باشد، به مشکلاتی مانند ناباروری منجر می‌شود. با این وجود افراد با استفاده از روش‌هایی میزان آن را تقویت می‌کنند. مطالعات حاکی از آن است که تعداد نسخه‌های مکمل تستسترون از سال ۲۰۱۲ به بعد پنج برابر شده‌است. در این مقاله به بررسی نقش تستسترون و مضرات کمبود آن می‌پردازیم.

تستسترون چیست؟

تستسترون هورمونی است که مسئول رشد خصوصیات جنسی مردان است. هورمون‌ها پیام‌رسان‌های شیمیایی هستند که باعث ایجاد تغییرات لازم در بدن می‌شوند. این هورمون نوعی آندرژون است که در درجه اول توسط بیضه‌ها و در سلول‌هایی به نام سلول‌های لیدیگ تولید می‌شوند.

این هورمون وظایفی نظیر کنترل میل جنسی، توده عضلانی، توزیع چربی و تولید گلبول‌های قرمز را برعهده دارد. به هم خوردن تعادل تستسترون و کاهش آن موجب ناباروری مردان می‌شود. به این دلیل که تستسترون به رشد اسپرم بالغ کمک می‌کند.

با وجود اینکه تستسترون به هورمون جنسی مرد معروف است اما زنان نیز این هورمون را دارند و در کنترل میل جنسی، تراکم استخوان و قدرت عضلات آن‌ها نیز نقش دارد. اما وجود بیش از حد آن در زنان موجب طاسی و نازایی می‌شود. مغز و غده هیپوفیز سطح تستسترون را کنترل می‌کند. پس از تولید از طریق خون حرکت می‌کند و وظایف خود را انجام می‌دهد.

عدم تعادل تستسترون

به هم خوردن تعادل تستسترون منجر به بروز اختلال در قسمت‌های مختلف بدن می‌شود. مضرات کمبود تستسترون زیاد است و نقش تستسترون در بدن اساسی به‌شمار می‌رود. در ادامه برخی از مضرات کمبود آن را ذکر کرده‌ایم.

• کاهش میل جنسی
• اختلال نعوظ
• تورم پستان‌ها
• کاهش اسپرم
• ریزش مو
• از دست‌دادن قدرت بدنی و عضله‌ها
• افزایش چربی بدن

همچنین کمبود تستسترون مداوم منجر به پوکی استخوان، نوسانات خلقی، کاهش انرژی و کوچک شدن بیضه‌ها می‌شود. کمبود تستسترون علل مختلفی دارد. برخی از آنها عبارتند از:

• صدمات بیضه‌ها
• بیماری‌های مزمن
• مصرف مواد مخدر
• اختلال هورمون‌ها مانند میزان بالای پرولاکتین
• عفونت بیضه‌ها
• بیماری‌های ژنتیکی

تستسترون و افزایش سن

سطح تستسترون با افزایش سن به‌طور طبیعی کاهش می‌یابد. اثرات کاهش تدریجی سطح تستسترون در سال‌های اخیر مورد بررسی قرار گرفته‌است. بعد از ۴۰ سالگی غلظت تستسترون در هر سال تقریباً ۱.۶ درصد کاهش می‌یابد.

تحقیقات نشان داده‌است که اغلب ۴ از ۱۰ مرد در ۴۵ سالگی دچار مشکل در میل جنسی خود هستند. به هم خوردن تعادل تستسترون از سال ۲۰۱۲ تا کنون 170% افزایش یافته است. میزان کمبود تستسترون در بین مردان متفاوت است. اما مردان زیادی این کمبود را با افزایش سن تجربه می‌کنند.

مواقعی وجود دارد که تستسترون پایین مورد بدی به نظر نمی‌آید. شایع‌ترین مورد، سرطان پروستات است. تستسترون ممکن‌است غده پروستات را جهت رشد تحریک کند. به همین دلیل داروهایی که سطح این هورمون را پایین می‌آورند، جز درمان‌های رایج برای آقایان مبتلا به سرطان پروستات است.

مردانی که از مکمل‌های تستسترون استفاده می‌کنند باید از نظر سرطان پروستات کاملاً مورد بررسی قرار بگیرند. اگرچه تستسترون ممکن‌است موجب وخامت سرطان پروستات شود، اما اینکه استفاده از مکمل‌های آن باعث ایجاد سرطان می‌شود، نظریه‌ای نادرست است.

مکمل تستسترون

استفاده از مکمل‌های تستسترون یک راه‌حل پیشنهادی جهت جبران کمبود آن است. داروخانه ۲۴ بسیاری از محصولات و خدمات پزشکی را به صورت آنلاین در اختیار افراد قرار می­دهد که استفاده از آن خالی از لطف نیست. یکی از انواع مکمل‌ها متیل تستسترون است. این مکمل مورد تایید سازمان غذا و داروی ایالات متحده آمریکا است. اما بسیاری از پزشکان از تجویز آن به دلیل احتمال آسیب به کبد خودداری می‌کنند. در نتیجه اغلب برای افراد مسن با کمبود تستسترون شدید تجویز می‌شوند.

جایگزینی مکمل تستسترون

جایگزینی تستسترون به بازگرداندن برخی عملکردهای تحت تستسترون کمک می‌کند. مطالعات نشان داده‌است که جایگزینی استخوان و هموگلوبین در خون تاثیر می‌گذارد. جایگزینی با استفاده از ژل‌های پوستی، تزریق و قرص‌هایی که از طریق لثه جذب می‌شوند، صورت می‌گیرد.

اما استفاده از این موارد عوارض جانبی را به دنبال دارد. افزایش تعداد گلبول‌های قرمز، بزرگ شدن پروستات و پستان، بروز آکنه، مشکلات تنفسی و قلبی از جمله این عوارض هستند. علاوه بر مضرات کمبود تستسترون، مشکلات دیگری را برای فرد به وجود می‌آورد.

با این حال، پزشکان غدد معتقدند که این روش نیز نباید برای مردان زیر ۶۰ سال با هر میزان تستسترون، تجویز شود. تحقیقات فعلی در این رابطه متناقض است. مطالعات بیشتری در مورد به هم خوردن تعادل تستسترون نیاز است که خطرات و مزایای احتمالی آن شناخته شود.

مکمل‌های پرو هورمون و بیماری‌های قلبی

مکمل‌ها اغلب به جای مکمل‌های غیرقانونی جهت ساخت ماهیچه استفاده می‌شوند. با این حال، آنها گزینه مناسبی جهت درمان کمبود تستسترون هستند. فواید تستسترون زیاد است اما پرو هورمون‌ها همزمان با افزایش آن، استروژن، هورمون زنانه، را تقویت می‌کنند.

آنها همچنین موجب عدم تعادل در کلسترول خون و کاهش کلسترول خوب می‌شوند. عوارض ذکر شده پرو هورمون را به انتخابی خطرناک جهت تقویت تستسترون تبدیل می‌کند.

نقش تستسترون در بدن مردان پررنگ است. این هورمون با افزایش سن به‌طور طبیعی کاهش می‌یابد. درمان آن با مکمل‌های مربوطه ممکن‌است با عوارض جانبی همراه باشد. با انجام آزمایش خون به میزان آن در بدن خود پی خواهید برد. اما جهت تفسیر آن و استفاده از مکمل‌های مربوطه به پزشک مراجعه کنید. بنابراین جهت حصول بهترین نتیجه با پزشک خود مشورت کنید و از او راهنمایی بگیرید.

منابع

https://www.health.harvard.edu/drugs-and-medications/testosterone--what-it-does-and-doesnt-do

https://www.medicalnewstoday.com/articles/276013.php#imbalances