داروهای OTC چه داروهایی هستند؟

داروهای OTC(over-the-counter) یا بدون نسخه، داروهایی هستند که به‌طور مستقیم و بدون نیاز به نسخه پزشک فروخته می‌شوند. این نوع داروها در مقابل داروهای دارای نسخه (Rx only)، که فقط با تجویز نسخه معتبر به فروش می‌رسند، قرار می‌گیرند.‌

در کشورهای مختلف بنا به متغیرهای گوناگون فهرستی از داروهای otc  یا داروهای بدون نسخه در این دسته قرار دارد. این فهرست در هر کشور متفاوت است و معمولا شامل مکمل‌های غذایی، مسکن‌های پر‌کاربرد و بدون عوارض جانبی، ضدحساسیت‌ها و تب‌برها می‌شود. استفاده از دارو‌های بدون نسخه باگذشت زمان بسیار زیاد شده‌است به‌طوری که تا سال 2011 یک سوم جمعیت مسن الایات متحده آمریکا از این دارو‌ها استفاده می‌کردند. اما این آمار در سال 2018 به 81% رسید و این افزایش دلایلی زیادی از قبیل سهولت در استفاده، سرعت در تهیه و ارزان بودن را شامل می‌شود.

فرق دارو‌های OTC و Rx

داروهای (Rx) معمولا حساس‌تر و تخصصی‌تر از داروی‌های (OTC) هستند و نیاز به مراجعه به پزشک دارند. به‌طور کلی تشخیص و نظارت توسط پزشک جهت اطمینان از عملکرد دارو بسیار مهم است.

نگاهی به خصوصیات داروهای OTC

داروهای تجویز شده برای استفاده یك بیمار خاص در نظر گرفته شده‌اند و هر بیمار از نظر قانونی مجاز است كه با داروساز و داروخانه در مورد آن محصول صحبت كند. داروهای بدون نسخه باید مراحل تست و آزمایش را بگذرانند. در ادامه این داروها باید توسط سازمان غذا و داروی آمریکا (FDA) تایید شوند و از نظر ایمنی و عوارض جانبی، حتی پس از عرضه دارو در بازار، کنترل و مورد بررسی قرار گیرند.

داروهای بدون نسخه برای خرید عموم در دسترس هستند و شما این امکان را دارید که آن‌ها را در قفسه‌های داروخانه و بدون مراجعه به پزشک خریداری کنید. به‌طور کلی داروهای بدون نسخه برای یک فرد خاص در نظر گرفته نشده‌اند.

اگرچه بسته به نوع دارو مانند کرم‌ها، قطره‌های چشم یا اسپری بینی، ممکن است که کاربر تنها مصرف کننده دارو باشد؛ البته این کار از نظر بهداشتی هم توصیه می‌شود و بهتر است که استفاده از این دارو‌ها به‌صورت شخصی باشد.

تفاوت میان داروهای OTC و داروهای Rx

داروهای(OTC) هم‌مانند داروی‌های (Rx) توسط FDA کنترل می‌شوند اما فرایند ارزیابی به همان اندازه دقیق و اصولی نیست. تولیدکنندگان موظفند داروهای خود را بر اساس فرمول خاصی تهیه كنند و از قوانین FDA در زمینه دوز و غیره پیروی کنند.

اگرچه داروهای OTC بدون مشورت با پزشک معالج یا داروساز در دسترس هستند، اما بیمار باید آگاه باشد که استفاده از این داروها بی‌خطر نیست. برخی از داروهای بدون نسخه قابلیت بروز تداخل با داروهای تجویزی یا عوارض جانبی بیشتر را دارند. به همین دلیل توصیه می‌شود هنگام خرید چنین داروهایی، در مورد داروهای مصرفی از داروخانه مشورت بگیرید و دستورالعمل دوز مصرفی را رعایت کنید.

از Rx به OTC

از سال 1976 تا کنون حداقل 106 مورد دارو‌ از لیست دارو‌های با نسخه به لیست دارو‌های بدون نسخه اضافه شده‌است. مانند میرالکس، دیفرین، نکسیوم، قرص آلرژی فلوناز، تیلنول، ادویل، موترین و ناپروکسن که جهت خرید و سفارش انواع دارو‌ها این امکان را دارید که به سایت داروخانه 24 مراجعه کنید.

در نتیجه بیش از 700 دارو بدون نیاز به نسخه در بازار موجود است که به راحتی از داروخانه‌ها قابل سفارش هستند.جهت تایید FDA و تغییر طبقه‌بندی داروهای تجویزی به OTC، تولیدکننده محصول باید ایمنی و کارایی داروی خود را اثبات کند. شرایط این تغییر به شرح زیر است:

• احتمال سوء مصرف از این دارو‌ها باید پایین باشد. (استعمال به‌عنوان مواد مخدر و غیره)
• از این دارو‌ها برای مشکلات جزئی و بیماری‌های خفیف استفاده شود.
• مصرف ساده و بدون نیاز به نظارت پزشک یا متخصص داشته‌باشد.

نکات مهم در استفاده از داروهای بدون نسخه

جهت حفظ سلامت مصرف کننده، FDA قوانین دقیق و دستورالعمل‌هایی در مورد داروهای OTC را ارائه کرده‌است. یک مشتری با خواندن دستورالعمل‌های روی جعبه دارو باید بتواند تشخیص دهد که آیا دارو برای مشکل و بیماری که دارد مناسب است یا خیر.

اما با وجود انواع تدابیر اتخاذ شده داروهای بدون نسخه همچنان در معرض سوء استفاده قرار دارند. به عنوان مثال مسمومیت با استامینوفن (Tylenol) یکی از شایع‌ترین دلایل مسمومیت و مرگ ناشی از داروها است.

مانند موردی که ذکر شد، ایبوپروفن ممکن است باعث زخم و خون‌ریزی روده شود و بیمار را در معرض خطر حمله قلبی یا سکته قرار دهد.

فواید و مضرات استفاده از داروهای otc

فواید

شاید مهم‌ترین جنبه مثبت داروهای OTC راحتی و دسترسی سریع به آن‌ها باشد. به این معنی که برای هر بیماری جزئی و کوچک لزوماً نیازی به قرار ملاقات با پزشک نخواهید داشت و به سادگی می‌توانید به کشوی داروی خود بروید و از رفتن به دکتر و تلف کردن وقت خود جلوگیری کنید.

این مزایا باعث افزایش کیفیت و بازده فعالیت متخصصان و پزشکان شده‌است و درنتیجه مراقبت‌های بهداشتی برای بیمارانی که نیاز به توجه بیشتری دارند افزایش می‌یابد. یکی دیگر از ویژگی‌های مثبت داروهای بدون نسخه، صرفه‌جویی در هزینه برای بیماران و مراکز درمانی است. آمار نشان می‌دهد که در دراز مدت مردم و حتی شرکت‌های داروسازی از این شرایط سود بسیاری کسب کرده‌اند؛ یک حالت به اصطلاح برد برد.

مضرات

این مهم است که به بیماران یادآوری شود که در دسترس بودن دارو به معنای بی‌خطر بودن آن نیست. این یک تصور غلط و رایج است که باعث آسیب به سلامتی افراد می‌شود. یک مطالعه منتشر شده در یک مجله پزشکی نشان داد که تقریبا 25 درصد از افراد در معرض خطر مصرف بیش از حد استامینوفن هستند. زیرا عمده مردم قادر به تعیین دوز استاندارد این ماده نیستند.

نتیجه‌گیری

به‌طور کلی دارو‌ها به دو دسته با نسخه و بدون نسخه تقسیم می‌شوند. همانطور که گفته شد در دهه‌های گذشته تعداد زیادی از دارو‌های با نسخه به گروه دارو‌های بدون نسخه اضافه شده‌است. مانند میرالکس، دیفرین، نکسیوم، قرص آلرژی فلوناز، تیلنول، ادویل، موترین و ناپروکسن.

مهم‌ترین نکته دارو‌های بدون نسخه، سرعت در استفاده آنها است که این ویژگی دارای مضرات و فواید خاص خود خواهد بود. از جمله این فواید می‌توان به صرفه‌جویی در هزینه‌ها اشاره کرد. دارو‌های بدون نسخه مضراتی را نیز دارند. گروهی از افراد نیز به اشتباه و با استفاده بیش از اندازه، خود را در معرض خطر قرار می‌دهند. انواع داروهای بدون نسخه مانند ویتامین ها و مکمل‌ها و مکمل بدنسازی را می‌توانید از طریق وبسایت داروخانه24 تهیه کنید.