آیا اختلالات تیروئید قابل تشخیص است؟
وجود اختلالات تیروئید در بدن موجب می‌شود تا این غده به دو صورت کم‌کار و پرکار و یا سرطان تیروئید خود را نشان دهد. چنانچه فردی مشکوک به کم‌کاری یا پرکاری تیروئید باشد به منظور پیشگیری از ایجاد سرطان، پزشک معالج برای او انجام آزمایش تیروئید را تجویز خواهد کرد. این آزمایش با نام free T4 شناخته می‌شود که مقدار تیروکسین خون را اندازه‌گیری می‌کند. اگر می‌خواهید درباره اختلالات تیروئیدی بیشتر بدانید، ادماه مطالب را از دست ندهید.
آزمایش Free T4 چیست؟
آزمایش Free T4 چیست؟ غده تیروئید در بدن هورمون تیروکسین یا T4 را ترشح می‌کند. علاوه بر این هورمون دیگری به نام T3 نیز وجود دارد که وجود هر دوی این هورمون‌ها موجب کنترل میزان انرژی مصرفی در بدن خواهد شد. این هورمون‌ها به پروتئین‌های بدن متصل هستند و تعداد اندکی از آن‌ها نیز به صورت آزاد در جریان خود وجود دارند.
آزمایش Free T4 مقدار هورمون تیروکسین ترشح‌شده از غده تیروئید را ارزیابی می‌کند. میزان سطح این هورمون با کمک یک سیستم بازخوردی که شامل دو هورمون T3 و TSH (هورمون تحریک‌کننده تیروئید) است تنظیم و کنترل می‌شود. در حالت کلی سیستم بازخوردی به منظور حفظ تعادل در مقدار پایدار هورمون‌های تیروئیدی خون به کار برده می‌شود.
هرگاه سطح هورمون تیروئید در جریان گردش خون کاهش پیدا کند، غده هیپوفیز در برابر پاسخ به تحریک THR (هورمون آزادکننده تیروتروپین که از هیپوتالاموس آزاد می‌شود) هورمون TSH را تولید می‌کند و در نهایت این هورمون منجر به آزاد شدن T3 و T4 می‌شود.
اگر غده تیروئید نتواند مقدار کافی از هورمون‌های تشکیل‌دهنده خود را تولید کند فرد دچار کم‌کاری تیروئید می‌شود و این مورد با علائمی مانند افزایش وزن، خشکی پوست، قاعدگی نامنظم، عدم تحمل سرما و احساس خستگی بروز می‌کند.
در حالت مقابل، اگر مقدار T3 و T4 بیش از اندازه تولید شود، فرد دچار پرکاری تیروئید شده که با نشانه‌هایی مانند افزایش ضربان قلب، اضطراب، کاهش وزن، لرزش دست‌ها، اختلال خواب، سوزش و خارش در چشم و ... مواجه خواهد شد.
آزمایش Free T4 به همین منظور برای ارزیابی مقدار هورمون T4 موجود در خون گرفته می‌شود تا با توجه به کم بودن یا زیاد بودن سطح آن در جریان گردش خون، پزشک بتواند بیماری را تشخیص داده و روش‌های درمانی صحیح را با هدف پیشگیری از آسیب‌های جدی‌تر و بروز بیماری مانند سرطان غده تیروئید در پیش گیرد.
تفسیر آزمایش Free T4 چطور انجام می‌شود؟
پس از انجام آزمایش Free T4 نوبت به تفسیر آن می‌رسد که با توجه به آن نوع اختلال تیروئید تشخیص داده می‌شود.
در تفسیر آزمایش Free T4 موارد زیر را می‌توان به کار برد:
- T4 با مقدار طبیعی نشان‌دهنده عملکرد مناسب و صحیح غده تیروئید است.
- T4 بالا و TSH کم به معنای پرکاری تیروئید است.
- در مقابل T4 کم و TSH بالا نشان‌دهنده کم‌کاری تیروئید است.
- اگر هر دو هورمون T4 و TSH مقدار کمی داشته باشند، این نشان می‌دهد که فرد دچار تیروئید ثانویه شده است.
علائم Free T4 بالا در آزمایش خون
هرگاه مقدار هورمون تیروکسین در جریان خون بالا باشد، نشان می‌دهد که غده تیروئید با فعالیت بیشتر سطح T4 بیشتری را آزاد می‌کند و در نتیجه اختلال پرکاری تیروئید را به وجود می‌آورد. این عارضه با علائمی خود را نشان می‌دهد. این موارد عبارت‌اند از:
نوسانات خلق‌وخویی در فرد، تعریق زیاد، تپش قلب و افزایش ضربان قلب، لرز دست‌ها، ایجاد اضطراب و استرس، نازک شدن مو و پوست، کاهش وزن شدید، مو و ناخن‌های شکننده، احساس خستگی و ضعف در عضلات، کاهش تعداد دفعات خونریزی ماهانه، برجسته شدن چشم‌ها و هم چنین افزایش حرکات دستگاه گوارشی.
این اختلال در زنان بیشتر از آقایان به وجود می‌آید. انجام آزمایش خون نشان می‌دهد که ترشح این هورمون به دلیل تاثیر آنتی‌بادی‌های تولیدشده بر روی سلول‌های غده تیروئید افزایش یافته و اختلال پرکاری را به دنبال خواهد داشت.
علائم پایین بودن Free T4 در آزمایش خون
در مقابل اختلال پرکاری غده تیروئید، هرگاه این غده میزان کمتر از مورد نیاز بدن به هورمون T4 را ترشح و تولید کند، فرد با اختلال کم‌کاری تیروئید مواجه شده است. این امر می‌توان خطرات سلامتی شدیدی را برای فرد به همراه داشته باشد. در بسیاری از موارد قرار گرفتن در برابر اشعه‌های درمانی می‌تواند عامل بروز این بیماری در فرد باشد.
برخی از علائم پایین بودن Free T4 در آزمایش خون شامل ایجاد خشکی در پوست، حساس شدن به سرما، مشکلات گوارشی مانند یبوست، مشکلات حافظه، افزایش شدید وزن، کند شدن ضربان قلب و ... می‌شود. پس حتما تفسیر آزمایش Free T4 را جدی بگیرید.
تست‌های مرتبط با آزمایش Free T4
پزشک می‌تواند در کنار آزمایش Free T4 برای درک و ارزیابی بهتر شرایط بیمار، آزمایش‌های دیگری مانند TSH، T3، Tg، TPOAb، ، TRAb، TgAb و TBG را نیز تجویز کند.
تشخیص مشکلات تیروئید در منزل با هومکا
بروز اختلالات تیروئید در بدن موجب می‌شود تا کنترل و تنظیم سوخت و ساز بدن دچار مشکل شده و در نهایت فرد را با بیماری‌های کم‌کاری یا پرکاری تیروئید مواجه کند. در صورت عدم رسیدگی به این دو نوع اختلال می‌تواند در نوع حادتر به صورت سرطان تیروئید خود را نشان دهد. به همین منظور با مشاهده علائم می‌توانید به پزشک مراجعه نموده و آزمایش Free T4 را انجام دهید.
مجموعه هومکا انواع خدمات آزمایش در منزل را در شهرهای تهران، کرج، اصفهان، مشهد، رشت، تبریز، اهواز و شیراز تحت پوشش بیمه پایه و تکمیلی ارائه می‌دهد. برای انجام خدمات آزمایش در منزل کافی است با شماره ۰۲۱۶۷۳۷۱ تماس بگیرید یا به وبسایت هومکا به نشانی www.homeca.ir مراجعه فرمایید. در اینصورت به راحتی می‌توانید آزمایش مورد نظر خود را انتخاب کنید تا در کوتاه‌ترین زمان خدمات مورد نظر شما در منزل انجام شود.
