تغذیه چه تأثیری بر کیفیت خواب دارد؟
خواب راحت و کافی یکی از ملزومات زندگی هر فرد است. بروز هر گونه اختلال در خواب، منجر به مشکلات دیگر به دنبال آن میشود. مطالعات مختلفی نشانگر آن است که تغذیه بهتر و متنوعتر منجر به خواب راحتتر و با کیفیتتری میشود. افراد زیادی به دلیل کاهش تنوع غذایی دچار اختلالاتی در خواب خود میشوند.
بهرهمندی از یک رژیم غذایی مناسب نه تنها بر سلامتی جسمی، بلکه بر کیفیت خواب شما نیز تأثیرگذار است. ما در این مقاله قصد داریم نقش تغذیه بر خواب را مورد تحلیل و تجزیه قرار دهیم. اگر شما نیز به دنبال یافتن پاسخ ابهامات خود در این رابطه هستید، با ما همراه باشید.
تاثیر رژیم غذایی روی خواب
بقراط، پدر علم پزشکی، اهمیت خواب در سلامتی انسان را تشخیص داده است. وی خاطرنشان کرد که خواب و بیداری غیرعادی، ممکن است به عنوان بیماری تلقی شوند. همچنین از مواد غذایی و تغذیه انسان به عنوان دارو یاد کرد.
بنابراین، باید بگوییم که تغذیه در سلامت یا اختلالات خواب تاثیر دارد و بهتر است جهت جلوگیری از ابتلاء به هر گونه مشکل، از برنامه غذایی متنوع و مفیدی استفاده کنیم. در این راستا، در ادامه به بررسی انواع مواد غذایی بر خواب میپردازیم.
مواد مغذی
بسیاری از مطالعات حاکی از تاثیر مواد مغذی بر بهبود کیفیت خواب تاکید دارند. استفاده از مواد مغذی مختلف، موجب خواب بهتر میشود و لازم است که این مواد و تاثیر آنها را بشناسیم.
پروتئین
در مطالعه بهداشت زنان، مصرف پروتئین به میزان کم، با هر دو نوع اختلال خواب، یعنی خواب کوتاه و طولانی، ارتباط داشته است. افزایش مصرف پروتئین با کاهش مشکلات خواب همراه بوده است. بدین ترتیب، با مصرف کافی پروتئین، از نقش تغذیه بر خواب آگاه خواهید شد.
کربوهیدرات
بررسیها حاکی از آن است که مصرف کربوهیدرات با کاهش اختلالات خواب همراه است. لازم به ذکر است که بخشی از کربوهیدراتها، یعنی کربوهیدراتهای پیچیده، با این موضوع مرتبط هستند. به عنوان مثال، محققان از تأثیرات مضرات قند و فواید فیبر سخن میگویند. زیرا مشاهدات نشان داده است که مصرف قند ارتباط مستقیمی با خوابآلودگی بیش از حد دارد. بر خلاف آن، افزایش فیبر در رژیم غذایی منجر به کاهش مشکلات خواب و همچنین کمخوابی میشود. بدین ترتیب، متوجه تاثیر رژیم غذایی روی خواب هستیم.
علاوه بر آن، افراد مبتلا به قندخون بالا بیش از سایر افراد در معرض اختلال در خلق و خو و مشکلات خواب قرار دارند. اگرچه ممکناست مصرف کربوهیدراتهای ساده آرامبخش باشد، اما تاثیر منفی بر کیفیت خواب خواهند داشت.
الکل نیز یکی دیگر از عوامل مؤثر در اختلالات خواب است. خاصیت آرام بخش الکل ممکن است در ابتدا خواب را آسان کند؛ اما در ادامه موجب بروز اختلال در خوابی راحت میشود.
چربیها
در رابطه با تاثیر این ماده در خواب، بین صاحبنظران اختلاف وجود دارد. در مطالعهای افزایش مصرف چربی با علائم نامطلوب خواب همراه نبوده است. با این حال، رژیم غذایی کمچرب با خوابآلودگی بیش از حد در روز همراه بوده است. رژیم کتوژنیک پرچرب از زمان بقراط و جهت درمان بیماری صرع مورداستفاده قرارگرفته است.
علاوه بر آن، این دارو قبل از کشف انسولین، جهت درمان بیماری دیابت و در سال ۱۹۲۱ مورداستفاده قرارگرفته است. امروزه رژیم کتوژنیک یکی از رژیمهای مورد بررسی است و شواهدی در رابطه با تاثیر آن در کاهش وزن، بهبود سرطان و موارد دیگر وجود دارد. این دسته از رژیمهای غذایی با بهبود کیفیت خواب و درمان بی خوابی، به افراد یاری میرسانند.
ریز مغذیها
ریزمغذیها، ویتامینها و مواد معدنی هستند که شامل اسیدهای آمینه و اسیدهای چرب نیز میشوند. آنها متابولیسم بدن را تنظیم میکنند و بر کیفیت خواب افراد مؤثر هستند. در این مورد نیز شاهد تاثیر رژیم غذایی روی خواب هستیم.
ویتامین های B
مصرف ویتامین B1 باعث کاهش خوابآلودگی در طول روز، بهبود الگوهای خواب و افزایش انرژی میشود. فولات یا B9 یکی از چندین مواد مغذی است که در بهبود خلق و خو و خواب مؤثر است. همچنین شواهد حاکی از آن است که افراد مبتلا به بیخوابی، از مقادیر کمتری از ویتامین B12 استفاده میکنند. در ادامه برخی از منابع این گروه از ویتامینها را ذکر کردهایم:
- گوشت قرمز، مرغ و ماهی
- تخممرغ
- لبنیات (شیر، پنیر)
- حبوبات (لوبیا، عدس)
- دانهها و آجیل (دانه آفتابگردان، بادام)
- سبزیجات (کلم بروکلی، اسفناج)
- غلات کامل (برنج قهوه ای، جو، ارزن)
اسیدهای آمینه و متابولیتها
همانطور که میدانید اسیدهای آمینه تأثیرات مثبتی بر سلامتی انسان دارند و مصرف آنها با کاهش خستگی ذهنی و جسمی فرد همراه است. منابع مشترک اسیدهای آمینه و متابولیتها، شامل گوشت قرمز، مرغ و ماهی است. مارچوبه، حبوبات، آجیل، دانهها و سویا نیز از جمله منابع گیاهی آنها است.
مواد معدنی
بررسیها حاکی از آن است که مصرف منیزیم و روی به بهبود خواب کمک میکند. منیزیم همچنین در درمان پاهای بیقرار یا اختلالات مربوط به خواب نیز مفید است. علاوه بر آن، کمبود روی در بدن منجر به کیفیت پایین خواب در افراد میشود. منیزیم و روی در سبزیجات، آجیل و دانه، حبوبات و غلات یافت میشوند. بدین ترتیب، نقش تغذیه بر خواب با این دسته از بررسیها به طور کامل قابلمشاهده است.
نتیجهگیری
تاثیر رژیم غذایی روی خواب، یکی از دغدغههای پزشکان است و آنها جهت بررسی آن، مطالعات بسیاری را انجام دادهاند. مشاهدات حاکی از آن است که استفاده از رژیم غذایی سالم و همچنین تنوع در مصرف مواد غذایی، منجر به خواب راحتتر و بهتر میشود.
بر خلاف آن، عدم بهرهمندی از رژیم غذایی سالم و متنوع، موجب کاهش کیفیت خواب و بروز اختلالاتی در الگوهای خواب افراد میشود. در نتیجه، اگر به دنبال خوابی راحت و آرام هستید، از نقش تغذیه بر خواب غافل نشوید و تمام تلاش خود را جهت استفاده از رژیم غذایی سالم و متنوع انجام دهید. علاوه بر آن بهتر است جهت خرید محصولات موردنظر خود در این رابطه، به داروخانه ۲۴ مراجعه کنید و خرید خود را انجام دهید.